Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013

Αεροδρόμιο Βασιλικής Τρικάλων ... η έσχατη αντίσταση απέναντι στους Γερμανούς !!!


  Με την κήρυξη του πολέμου από την Γερμανία στις 8 Απριλίου 1941, η 22α Μ.Δ. και η 24η Μ.Δ. μεταστάθμευσαν στο Αεροδρόμιο Βασιλικής Τρικάλων με όσα αεροπλάνα δίωξης είχαν απομείνει, δώδεκα όλα κι όλα.
  Ήταν πέντε Gladiator της 21ης με τους Σμηναγούς Ιωάννη Κέλλα (Μοίραρχο), Κων/νο Χόνδρο, Δημήτριο Σκαλτσογιάννη, Ιωάννη Παπαδημητρίου και τον Υποσμηναγό Ιωάννη Κατσαρό. Υπήρχαν πέντε PZL P.24. Τέσσερα της 22ας με τον Ανθυποσμηναγό Βασίλειο Κοντογεώργο, τον Αρχισμηνία Επαμεινώνδα Δάγγουλα και τους Επισμηνίες Παναγιώτη Αργυρόπουλο και Λεωνίδα Κατσαρέλη. Το πέμπτο PZL P.24 ανήκε στην 23η και είχε χειριστή τον Επισμηνία Περικλή Κουτρούμπα. Τέλος υπήρχαν και δύο MB.151 με τον Υποσμηναγό Παναγιώτη Οικονομόπουλο και τον Επισμηνία Γεώργιο Μόκκα.
  Στις 15 Απριλίου 1941 (Μεγάλη Τρίτη) έμελλε να γραφτεί η τελευταία σελίδα της λαμπρής δράσης της Πολεμικής Αεροπορίας κατά την πρώτη φάση της ελληνικής συμμετοχής της στο Β'ΠΠ (1940-41).
  Αξημέρωτα οι χειριστές είχαν καθίσει στα στενά cockpit's, είχαν ζεστάνει τους κινητήρες και περίμεναν την εντολή για απογείωση.
Αυτή δεν άργησε να φτάσει.
  Είχαν γίνει αντιληπτά 20 γερμανικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα Ju.87 "Stuka", να πλησιάζουν. Τα ελληνικά καταδιωκτικά απογειώθηκαν. Δεν άργησαν να συναντήσουν στον ουρανό της Καλαμπάκας τον γερμανικό αργοκίνητο και καθόλου ευέλικτο σχηματισμό που αποτελούσε εύκολη λεία. Όμως ενώ έπαιρναν θέση να τους επιτεθούν, δέχτηκαν επίθεση από είκοσι περίπου Bf.109E, τη συνοδεία των Ju.87, που πετούσε ψηλότερα και δεν είχε γίνει αντιληπτή. Η αερομαχία δεν κράτησε πάνω από 10 λεπτά.
 Αποτέλεσμα ήταν η πλήρης επικράτηση των Γερμανών όχι όμως χωρίς τίμημα. Ένα Ju.87 "Stuka" σίγουρα, και ένα δεύτερο πιθανώς, καταρρίφθηκαν. Οι δυνατότητες των Bf.109E ήταν κατά πολύ υπέρτερες των ελληνικών.
  Οι πιλότοι, παρά το γεγονός ότι πολεμούσαν απέναντι στην μεγαλύτερη στρατιωτική μηχανή του κόσμου, δεν λιποψύχησαν. Έδωσαν την έσχατη μάχη, πολέμησαν απέναντι με υπέρτερους αντίπαλους για την τιμή και την ελευθερία, έζησαν τις δικές τους Θερμοπύλες και έπεσαν με αυτοθυσία μπαίνοντας στο πάνθεον των ηρώων.
  Ο Κουτρούμπας και ο Μόκας θα σκοτωθούν. Ο Κατσαρέλης θα εγκαταλείψει το Δ107 τραυματισμένος σοβαρά. Ο Κέλλας θα προσγειώσει ένα Gladiator "κόσκινο" όταν όλοι τον θεωρούσαν νεκρό. Ο Κοντογεώργος θα καταφέρει και αυτός να προσγειώσει το δικό του PZL P.24, αν και τραυματίας.
  Τα εναπομείναντα ελληνικά μαχητικά κατευθύνονται σε άλλα αεροδρόμια όπου δυστυχώς δεν θα αποφύγουν την καταστροφή.
  Η μάχη αυτή ήταν η τελευταία και πιο μεγαλειώδης αερομαχία στον ελεύθερο ελληνικό ουρανό και έμεινε στην ιστορία σαν η "Αερομαχία των Τρικάλων".
  Το ιστορικό αυτό αεροδρόμιο, το "αεροδρόμιο Βασιλικής Τρικάλων", δυστυχώς δεν υπάρχει σήμερα καθώς έπεσε θύμα του αναδασμού και μετατράπηκε σε αγρούς .... ας είναι το τελευταίο "έγκλημα" κατά της ιστορίας μας.

Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013

Η "μαύρη τρύπα" της Θεσσαλίας

του Κώστα Πικρού
Στο δημοτικό σχολείο, όλοι διδαχθήκαμε για τον Θεσσαλικό Κάμπο. Είναι ο μεγαλύτερος κάμπος της Ελλάδος, μας μάθανε. Αυτό που δεν μας είπαν ποτέ είναι ότι δεν πρόκειται για μια ενιαία λεκάνη, αλλά για δύο ξεχωριστές λεκάνες που χωρίζονται με μια λοφοσειρά από βορά προς νότο.
Το ανατολικό τμήμα του Θεσσαλικού Κάμπου είναι πιο γνωστό. Εκεί βρίσκεται η Λάρισα με το αεροδρόμιό της. Εκεί βρισκόταν και η λίμνη Κάρλα που κάποτε την αποξηράναμε και τώρα την ξαναδημιουργούμε. Από εκεί περνάει η εθνική οδός από την Λαμία προς Τέμπη. Από εκεί χύνεται στην θάλασσα και ο Πηνειός ποταμός που αποστραγγίζει όλη την Θεσσαλία.
Η δυτική λεκάνη είναι μεγαλύτερη, αλλά λιγότερο γνωστή. Ο ποταμός Πηνειός περνάει μπροστά από τα Μετέωρα και συλλέγει τα νερά όλης της δυτικής λεκάνης. Οδεύει προς την ανατολική λεκάνη μέσα από ένα φαράγγι που είναι εφάμιλλο με τα Τέμπη. Ένας στενός αγροτικός χωματόδρομος σκεπασμένος από θεόρατα πλατάνια ξεκινάει από το χωριό Αμυγδαλιά και διευθύνεται για 5 χλμ. προς τη δυτική λεκάνη (την άνω λεκάνη του Πηνειού) αντίθετα προς τη βραδεία ροή του ποταμού. Η γραφική αυτή διαδρομή είναι τελείως άγνωστη στο ευρύ κοινό.
Στην δυτική λεκάνη δεσπόζει ο Ενιπεύς (παραπόταμος του Πηνειού). Αυτός έχει  το μεγαλύτερο μήκος και τα περισσότερα νερά στην δυτική λεκάνη, αλλά είναι σαφώς αδικημένος. Ο μικρότερος ποταμός Απιδιανός ενώνεται μαζί του και δίνει το όνομά του στην κοινή ροή μέχρι τον Πηνειό. Ο μόνος λόγος για αυτή την προτίμηση είναι ότι ο Απιδιανός (αλλιώς Φαρσαλίτης) περνάει από την πρωτεύουσα της επαρχίας, την Φάρσαλον. Οι κακές γλώσσες υποστηρίζουν γενικότερα ότι κάποιοι πρωτευουσιάνοι απαιτούν να προβάλλονται, ασχέτως αν είναι ενδεχομένως υποδεέστεροι.
Το 1995 αρχίσαμε να μελετάμε τις φωτογραφίες των μετεωρολογικών δορυφόρων. Μας έκανε τότε εντύπωση η εμφάνιση ανέφελων περιοχών σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος. Οι περιοχές αυτές επισημάνθηκαν στο άρθρο "από το Dundoo με αγάπη" του Νοεμ. 1996 (τεύχος 30). Μια από τις περιοχές αυτές ήταν και η δυτική λεκάνη της Θεσσαλικής πεδιάδας. Τα κάτασπρα σύννεφα Cu δημιουργούσε το μεσημέρι η αστάθεια της ατμόσφαιρας, άφηναν πάντα κατάμαυρη την δυτική Θεσσαλία. Προφανώς εκεί υπήρχε καθοδική περιοχή, μια "μαύρη τρύπα" στις τότε ασπρόμαυρες φωτογραφίες.
Όταν αρχίσαμε να ερευνούμε την περιοχή επί τόπου, άρχισε να γίνεται προφανές ότι υπήρχε σαφές ανατολικό όριο στο φαινόμενο. Παρατηρούσαμε μια σειρά από μικρά Cu που σχηματίζονταν πάνω από την κεντρική λοφοσειρά που χωρίζει τις δύο λεκάνες του Θεσσαλικού Κάμπου.
Στα χρόνια που πέρασαν  από το 1995 αρχίσαμε να έχουμε πρόσβαση σε καλύτερες μετεωρολογικές φωτογραφίες. Οι σύγχρονες φωτογραφίες μας δίνουν ευκρίνεια 250 μέτρων (έναντι 5 χλμ των παλιών φωτογραφιών). Σε αυτές τις φωτογραφίες υψηλής ευκρίνειας η σειρά των μικρών Cu της κεντρικής λοφοσειράς μπορούν να ανιχνευθούν. Έτσι μπορούμε να ταυτίσουμε την θέση των νεφών που φωτογραφίζουμε από το έδαφος.
Επόμενο στάδιο ήταν να ερευνήσουμε την επιφανειακή ροή της αύρας μέσα στην περιοχή.
Η σαφέστερη εικόνα που αποκομίσαμε ήταν από την ΒΔ πλευρά της πεδιάδας. Η αύρα εκεί διευθύνεται από τον κάμπο προς τα βουνά κατά μήκος της κοίτης του Πηνειού.
 
 
Ξεκινάει κατά τις 10:00 στα Τρίκαλα και πνέει προς τα ανάντη του ποταμού μέχρι το βράδυ, οπότε στρέφεται σε καταβάτη που πνέει μέχρι το άλλο πρωί.
Στην Καλαμπάκα η αύρα προς τα ανάντη αρχίζει   κατά τις 12:00 το μεσημέρι. Το βράδυ κατά τις 22:00 επικρατεί απόγειος καταβάτης που φυσάει όλο το βράδυ μέχρι τις 12:00 την επόμενη ημέρα. Ακόμη δυτικότερα, στο Μουργκάνι, μας δίνουν την ίδια εικόνα :  η αύρα ξεκινάει προς τα επάνω κατά τις 14:00 και πνέει μέχρι τις 21:00 οπότε γυρίζει σε καταβάτη μέχρι  τις 14:00 της επόμενης ημέρας.
Τα νερά του Πηνειού προέρχονται από την γνωστή ορεινή διάβαση της Κατάρας, αλλά και από τα Χάσια όρη βορειότερα. Αυτή η λεκάνη απορροής έχει αρκετά μεγάλη επιφάνεια ώστε να δημιουργεί σημαντικές ημερήσιες και νυχτερινές αύρες. Αντιθέτως η Πίνδος νοτιότερα από την Καλαμπάκα είναι πιο απόκρημνη, πράγμα που δεν ευνοεί την δημιουργία εντόνων αυρών. Οι ημερήσιες αύρες από τον κάμπο προς τα βουνά υπάρχουν, αλλά είναι ασθενείς.
Στην περιοχή της Πύλης η ημερήσια αύρα ξεκινάει γύρω στις 10:00 και πνέει μέχρι τις 20:00 οπότε η ροή αντιστρέφεται και επικρατεί απόγειος καταβάτης. Ο βραδινός καταβάτης διαρκεί μέχρι τις 10:00 το άλλο πρωί. Την ίδια εικόνα παίρνουμε και λίγο πιο μέσα στον κάμπο, στην Λαζαρίνα.
Τελείως διαφορετική είναι η εικόνα της αύρας στο μέσον της πεδινής περιοχής. Εδώ δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε επικρατούσα ημερήσια αύρα. Όμως στη γραμμή Μεγάλα Καλύβια – Αγναντερό – Προάστιο – Πεδινό, φαίνεται ότι φθάνει ασθενέστατος ο βραδινός καταβάτης του Πηνειού.
Για τους ημερήσιους ανέμους, η πρώτη αναφορά των κατοίκων είναι πάντα ο Λίβας. Είναι αυτός ο ξηρός άνεμος (συνήθως ανοιξιάτικος) που κατά το τραγούδι "καίει τα σπαρτά". Πρόκειται για δυτικό καταβάτη άνεμο foen από την Πίνδο. Για το καλοκαίρι όμως οι γνώμες διίστανται, με μοναδική συμφωνία την αφόρητη ζεστη.
Στις πλαγιές της Πίνδου από την Καρδίτσα μέχρι την Καλαμπάκα έχουμε δραστηριότητα παραπέντε, της οποίας την πείρα μας ανέπτυξε ο Σπύρος Νασιόπουλος.
Σε όλους τους τόπους απογειώσεως (Πορτίτσα, Αγ. Γεώργιος, Ελληνόπυργος) οι ανοδικές κινήσεις που ενεργοποιούν την αύρα γίνονται εκμεταλλεύσιμες κατά τις 12:00. Αυτό σημαίνει ότι τότε παρουσιάζονται ανοδικές ταχύτητες άνω του 1,5 μ/δλ. Η αύρα είναι άνεμος ανατολικός, είναι εντονότερη κατά τις 13:30 και χαρακτηρίζεται γενικώς ως ασθενής. Η βάσεις νεφών πάνω από τις κορυφές βρίσκεται συνήθως  περί τα 2000μ.
Ανατολικότερα των Τρικάλων, στην απογείωση Νεοχωρίου (την αρχαία Οιχαλία) η αύρα ξεκινάει περί της 11:00 και πνέει συνεχώς μέχρι τις 19:00 το βράδυ.
Το ταξίδι Καρδίτσα – Καλαμπάκα, κατά μήκος της επιμήκους πλαγιάς του Κερκετίου (Κόζιακα), είναι εύκολο. Όταν όμως βρεθεί κανείς στα πεδινά προς τα Μετέωρα (πανω από τον Πηνειό) η ΝΑ ροή της αύρας γίνεται έντονη. Πηγαίνει κανείς εύκολα στα Μετέωρα, αλλά γυρίζει δύσκολα από αυτά.
Οι θέσεις απογειώσεως βρίσκονται σε ύψος τάξεως των 500μ πάνω από την πεδιάδα. Στο ύψος αυτό, ήδη κατά τις 16:00-17:00 αρχίζουν οι εσπερινές καθοδικές κινήσεις που απαγορεύουν τις απογειώσεις. Ειδικότερα στον Ελληνόπυργο, για αδιευκρίνιστο λόγο, οι καθοδικές κινήσεις αρχίζουν νωρίτερα (από τις 15:00).
Ξεκινώντας από την Καρδίτσα, δοκιμάσαμε να ανιχνεύσουμε αύρες  στην νότια περιοχή του δυτικού Θεσσαλικού Κάμπου. Και εδώ δεν μπορέσαμε να αποκτήσουμε εικόνα για τις ημερήσιες αύρες. Στην περιοχή Ζαΐμη – Καλλιφώνι οι πληροφορίες μας συμφωνούν μόνο για κάποιο νυχτερινό ΝΔ καταβάτη από τα κοντινά βουνά.
Το κέντρο της "μαύρης τρύπας" μοιάζει να είναι το τρίγωνο Φίλια – Καππαδοκικό – Σοφάδες. Εδώ δεν μπορέσαμε να συγκεντρώσουμε καμία σαφή πληροφορία για κάποια καλοκαιρινή αύρα, ημερήσια ή νυκτερινή.
Η προσωπική μας εικόνα από το κέντρο του κάμπου είναι άπνοια για το πρωί και τοπικά ξεσπάσματα κατά το απόγευμα. Πρόκειται μάλλον για τοπικά ανοδικά που ενεργοποιούνται από την απογευματινή αστάθεια και προκαλούν περιορισμένους επιφανειακούς ανέμους. Ταξιδεύοντας στην πεδιάδα, μπορεί να συναντήσει κανείς κάπου τοπικό νοτιά και ένα χιλιόμετρο αργότερα τοπικό βοριά. Προφανώς πρόκειται για τοπική θερμική δραστηριότητα.
Η θερμική δραστηριότης της κεντρικής περιοχής του κάμπου δεν φθάνει στο ύψος της βάσεως των νεφών. Τα θερμικά είναι "μπλε". Έτσι χαρακτηρίζονται από τους ανεμοπόρους θερμικά ανοδικά ρεύματα που δεν επιστέφονται από νέφη cumulus. Αυτό δημιουργεί τη "μαύρη τρύπα".
Η εικόνα της θερμικής δραστηριότητας είναι πολύ χαρακτηριστικότερη όταν φθάσει κανείς στην περιοχή των κεντρικών λόφων. Πάνω από τους λόφους, είναι καταφανής η ανοδική δραστηριότης από μια γραμμή cumulus που τους επιστέφουν (φωτ.1 & 2).
 
(φωτ.1) η φωτογραφία σκοπεύει στο κέντρο της "μαύρης τρύπας" - ο ορίζοντας ανιχνεύεται από το Βορρά (Ν) προς Νοτιοανατολικά (SE) - η σειρά των σωρειτών (CumulusCu) εμφανίζεται γύρω στο μεσημέρι στη σειρά των λόφων στην Ανατολή (Ε)
 
(φωτ. 2) η ίδια σειρά των σωρειτών πέρα από τους κεντρικούς λόφους όπως φαίνονται από το Νότο (S)
Ο ανεμοπόρος Ντίνος Αυγερινός που πετάει επί πολλά χρόνια από την Ν. στη Β. Ελλάδα, μας πληροφορεί ότι στα βουνά δυτικά του κάμπου οι βάσεις νεφών βρίσκονται συνήθως σε ύψος 2000-2500μ. Στην κεντρική λοφοσειρά οι βάσεις βρίσκονται περί τα 500μ. χαμηλότερα.
Στα χωριά Δοξαράς, Αγ. Γεώργιος, Κυπάρισσος, Αγ. Παρασκευή οι κάτοικοι μας ανέφεραν απογευματινές αύρες διαφορετικών κατευθύνσεων. Οι κατευθύνσεις ήταν αυτές που διαπιστώναμε και οι ίδιοι και ήταν, την ίδια ώρα, τελείως διαφορετικές για γειτονικά χωριά.
Θα έμπαινε κανείς στο πειρασμό να υποστηρίξει ότι στους λόφους αυτούς υπάρχει κάποιο τυπικό σύστημα ανοδικών ρευμάτων. Κάποια ανοδικά ρεύματα μπορεί να έχουν μόνιμες θέσεις και να δημιουργούν μόνιμες τοπικές μικροαύρες. Αυτή όμως είναι μόνο μια υπόθεση που αξίζει να ερευνηθεί λεπτομερέστερα.
Οι κεντρικοί λόφοι δεν είναι βραχώδεις, αλλά είναι ήπιοι χωματόλοφοι που καλλιεργούνται πλήρως με σιτηρά. Μοιάζουν ιδανικοί για υπερελαφρές ανεμοπορούσες συσκευές. Αντιθέτως οι γύρω πεδινές περιοχές αρδεύονται με σύγχρονα βαριά αρδευτικά συγκροτήματα. Οι προσγειώσεις εκεί, στις ποικίλες καλλιέργειες, χρειάζονται προσεκτική επιλογή.
Αφήνοντας την κεντρική λοφοσειρά, ερχόμαστε στα νότια όρια του κάμπου. Εδώ εμφανίζονται και πάλι αύρες. Στον Κέδρο η ημερήσια αύρα είναι ΒΑ και εισχωρεί στο φαράγγι του Σμόκοβου. Πολύ ασθενέστερη είναι η Β-ΒΑ αύρα στην γραμμή Λεοντάρι – Γαβράκια – Εκκάρα, όπου αναφέρονται και βραδινοί δροσεροί καταβάτες. Η ημερήσια αύρα της περιοχής αυτής φθάνει στα ΒΔ όρια της λεκάνης της Ξηνιάδος.
Η "μαύρη τρύπα" της Θεσσαλίας αφορά μόνο τη δυτική λεκάνη απορροής. Ανατολικότερα από την κεντρική λοφοσειρά, δηλαδή ανατολικότερα από την κεντρική γραμμή Δομοκός – Ελασσόνα, τα συστήματα αυρών διαφέρουν πολύ. Η μελέτη όμως της περιοχής αυτής βρίσκεται ακόμη υπό εξέλιξιν.
Κ. Πικρός

Αύρες στην Ελλάδα

του Κώστα Πικρού
 
Αύρες στην Ελλάδα
 
Τα ανεμοπορούντα αεραθλήματα (παραπέντε, αετός, ανεμόπτερο) εκμεταλλεύονται τα ανοδικά ρεύματα. Αυτά δημιουργούνται από αστάθεια της ατμοσφαίρας. Οι καλοκαιρινές αύρες (θαλάσσιες και ορεινές) δημιουργούνται από την ίδια ατμοσφαιρική αστάθεια. Τα ανοδικά ρεύματα και οι αύρες είναι αλληλένδετα.
Οι αύρες μπορεί να ευνοούν ή να δυσχεραίνουν τις ανεμοπορικές πτήσεις μας.
Μια αύρα που προσπίπτει σε μία πλαγιά μπορεί να δημιουργεί δυναμικό για θαυμάσιες πτήσεις. Αντιθέτως, μία θαλάσσια αύρα μπορεί να φέρει σε κάποια πλαγιά ευσταθείς μάζες και να χαλάσει την αστάθεια που δημιουργεί τα θερμικά μας.
Τα θερμικά που ανεβαίνουν τις ηλιόλουστες πλαγιές δημιουργούν αύρες από την κοιλάδα προς τα όρη. Αντιθέτως, μόλις πέσει ο ήλιος, τα καθοδικά στις σκοτεινές πλαγιές δημιουργούν αύρες από τα όρη προς τις κοιλάδες.
Όλα αυτά τα φαινόμενα επηρεάζουν τις πτήσεις μας. Η γνώση των ανοδικών ρευμάτων μιας περιοχής είναι ταυτόσημη με την γνώση των αυρών της περιοχής. Σε περιοχές εντατικής ανεμοπορικής δράσεως (πχ. στις Άλπεις) υπάρχει καταγεγραμμένη η τοπική πείρα των ανεμοπορούντων. Στη χώρα μας η πείρα είναι λίγη και δεν είναι καταγεγραμμένη.
Η γενική θεωρία δεν μπορεί να μας δώσει την επικρατούσα κατάσταση στα βουνά. Για παράδειγμα, στις Άλπεις υπάρχουν ηλιόλουστες πλαγιές που μοιάζουν να έχουν σίγουρο ανοδικό. Και όμως έχουν καθοδικό όλη την ημέρα, λόγω συνεχείας της ροής από την άλλη πλευρά του βουνού.
 
Τι είναι όμως οι "αύρες" ;
 
Οι αύρες είναι ένας τύπος ανέμου καθαρά τοπικός. Οι αύρες οφείλονται σε τοπικές διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ θάλασσας και ξηράς ή ορέων και κοιλάδων. Οι αύρες στην Ελλάδα είναι πολύ χαρακτηριστικό φαινόμενο και συχνά λόγω αυτών, προκύπτουν άνεμοι τελείως αντίθετοι από τους επικρατούντες στη λοιπή χώρα.
Στο σχ.1 εμφανίζεται πρώτα η θαλάσσια αύρα (κοινώς "μπάτης"). Γνωρίζουμε ότι η θάλασσα θερμαίνεται αργότερα από την ξηρά, γι' αυτό κατά την ημέρα η ξηρά είναι θερμότερη από τη θάλασσα. Ο θερμός αραιός αέρας πάνω από την ξηρά ανέρχεται, ο δε ψυχρός θαλάσσιος αέρας σπεύδει να καταλάβει τη θέση του. Έτσι δημιουργείται θαλάσσια αύρα που διευθύνεται από το άνοιγμα των κόλπων προς την ξηρά και γι' αυτό ονομάζεται από τους ναυτικούς "μπουκαδούρα". Έτσι π.χ. στον Σαρωνικό ή θαλάσσια αύρα είναι άνεμος νότιος(S) στο δε Κορινθιακό δυτικός(W).
σχ.1 Αύρες - Επάνω θαλάσσια αύρα και απόγειος. Κάτω κοιλάδας και όρους
Το αντίθετο συμβαίνει κατά τη νύκτα, οπότε η θάλασσα ψύχεται βραδύτερα από την ξηρά και δημιουργείται η "απόγειος αύρα" η οποία διευθύνεται από τη ξηρά προς τη θάλασσα.
Παρόμοια φαινόμενα δημιουργούνται μεταξύ ορέων και κοιλάδων. Στην περίπτωση αυτή, η κοιλάδα η οποία καλύπτεται από υδρατμούς και σκόνη, θερμαίνεται την ημέρα ή ψύχεται τη νύκτα βραδύτερα απ' ότι τα βουνά. Η διαφορά θερμάνσεως δημιουργεί αύρες οι οποίες επεξηγούνται στο σχ.1
Η αύρα όπως είπαμε είναι ένα τοπικό φαινόμενο. Μπορεί να καλύπτει μία ευρύτερη περιοχή, μπορεί όμως να έχει τοπικές ιδιαιτερότητες. Μπορεί σε μία κοιλάδα να υπάρχει, ενώ στην διπλανή να μην υπάρχει. Λίγα χιλιόμετρα μπορεί να δίνουν τελείως διαφορετική εικόνα.
Για παράδειγμα, στον Ισθμό της Κορίνθου οι ναυτικοί των ρυμουλκών δεν αναφέρουν νυκτερινή απόγειο αύρα. Ελάχιστα χιλιόμετρα νοτιότερα, στην παραλία των Κεχριών, οι ντόπιοι ψαράδες μας αναφέρουν "τα στεριανά". Την ιδιαιτερότητα αυτή μας επιβεβαιώνει ψαράς από το γειτονικό Καλαμάκι που ψαρεύει σε όλη την περιοχή. Τόσο τοπική μπορεί να είναι η αύρα.
Η θαλάσσια αύρα μπορεί να εμφανίζεται νωρίς το πρωί, μπορεί όμως να φθάνει σε ορισμένα σημεία μόνο αργά το απόγευμα περί την δύση του ηλίου. Για την αύρα του Σαρωνικού, κλασσικό παράδειγμα είναι ο Κόρφος, όπου η απογευματινή αύρα αργεί πολύ να φθάσει, ή και δεν φθάνει καθόλου.
Η αύρα λοιπόν χρειάζεται έρευνα πολύ λεπτομερή. Πρέπει κανείς να είναι πάντα έτοιμος για την έκπληξη. Ψάχνει πχ. σε κάποια περιοχή για ημερήσια αύρα και βρίσκεται μπροστά σε νυκτερινή αύρα που ο καθ' ένας γνωρίζει και που έχει ιδιαίτερο τοπικό όνομα.
Η έρευνα αρχίζει πάντα με καταγραφή των τοπικών φαινομένων που ο ίδιος ο ερευνητής γνωρίζει καλά. Μετά από συχνή απογείωση από κάποια πλαγιά, μπορεί να παρατηρηθεί εμφάνιση ευνοϊκού αναβάτη, κάποια ορισμένη ώρα. Μπορεί να παρατηρηθεί στροφή του ανέμου σε ορισμένη πάντα ώρα. Μπορεί να παρατηρηθεί καταβάτης από το βουνό, που σταματάει τις πτήσεις κάποια ώρα το απόγευμα. Αυτά πρέπει να καταγραφούν, όχι με το ρολόι για κάποια ορισμένη ημέρα, αλλά με την πείρα που προέκυψε για την περιοχή μετά από μακρά χρήση της.
Προφανώς, οι αύρες αφορούν μόνο την θερμή περίοδο του έτους - από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Οι αύρες είναι πιο χαρακτηριστικές όταν δεν υπάρχει ισχυρός γενικός άνεμος (πχ το καλοκαιρινό Μελτέμι).
Ένα σπάνιο περίεργο φαινόμενο δεν μας ενδιαφέρει. Ενδιαφέρει ο τυπικός καλοκαιρινός καιρός που τόσο καλά γνωρίζουν από την πείρα τους οι ψαράδες, οι βοσκοί και οι γεωργοί.
Αναφορές από πολλά σημεία μιας περιοχής μας επιτρέπουν να εκτιμήσουμε την εξέλιξη της ροής της αύρας κατά την διάρκεια του 24ώρου. Για παράδειγμα παραθέτω σχέδιο με την εξέλιξη της αύρας του Σαρωνικού - οι ώρες που επέλεξα είναι οι μέσες ώρες της αντίστοιχης φάσεως.
Στο σχ.2 εικονίζεται η εξέλιξη της αύρας στον Σαρωνικό κόλπο. Στον όρμο του Φαλήρου, η αύρα ξεκινάει το πρωί σαν τοπικός δυτικός άνεμος. Το απόγευμα στρέφεται προς νότο και ενισχύεται καθώς επικρατεί η γενικότερη "μπουκαδούρα" του Σαρωνικού.
σχ.2 Εξέλιξη της αύρας στον Σαρωνικό κόλπο
 
Στο σχ.3 φαίνονται οι ώρες όπου συνήθως γίνεται στροφή της αύρας σε διάφορα σημεία όπου είχαμε δραστηριότητα αετών και παραπέντε. Τα βέλη εικονίζουν κατεύθυνση και όχι ένταση. Η Κόρινθος και ο Ωρωπός εικονίζουν (με διακεκομμένη γραμμή) αναφορές υπάρξεως νυκτερινού καταβάτη.
σχ.3 Ώρες στροφής της αύρας
 
Μία αύρα που ανεβαίνει την πλαγιά ενός βουνού μπορεί να συναντάει την αύρα της αντίθετης πλαγιάς και να δημιουργεί ισχυρότατα θερμικά.
Το θέμα είναι πολύ ενδιαφέρον για τις πτήσεις μας, μιας και οι συγκλήσεις της αύρας με αντίθετο γενικό άνεμο (μελτέμι) είναι σύνηθες καλοκαιρινό φαινόμενο στην χώρα μας.
Η σύγκληση αυτή ονομάζεται "μέτωπο αύρας" (sea breeze front) και είναι η γραμμή που δημιουργείται από τη σύγκρουση των δύο ανέμων (αύρας και επικρατούντος γενικού ανέμου) με αποτέλεσμα ο αέρας να εκτρέπεται προς τα πάνω.
Το μέτωπο αύρας είναι πολύ συχνό το θέρος στο λεκανοπέδιο της Αττικής γιατί συνήθως επικρατεί βόρειο ρεύμα (μελτέμι) και η αύρα του Σαρωνικού είναι αντίθετη με αυτό. Στο σχ.4 εικονίζεται το μέτωπο αύρας (front) να βρίσκεται βορείως των Αθηνών, όπου το χρησιμοποιούν ανεμόπτερα για να κερδίζουν ύψος. Στη θάλασσα εικονίζονται δύο ιστιοπλοϊκά σκάφη που βρίσκονται κοντά, αλλά έχουν αντίθετο άνεμο (antifront).
Συχνά η θέση του μετώπου αύρας επισημαίνεται από ένα επίμηκες νέφος που το επιστρέφει κατά μήκος του. Το νέφος δημιουργούν οι ανοδικές κινήσεις του μετώπου.

σχ.4 Μέτωπο αύρας
 
Το που βρίσκεται μια τέτοια σύγκληση πάνω σε επίπεδο έδαφος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Σε ορεινούς όμως όγκους, η σύγκληση έχει την τάση να δημιουργείται σε ορισμένες κορυφογραμμές, όπως φαίνεται στο επόμενο σχήμα (σχ.5). Το βουνό είναι σαν να αφήνει πίσω του "σκιά ανέμου".
Σε προσήλιες πλαγιές, εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο της "σκιάς ανέμου" (wind shaddow). Όπως φαίνεται στο σχ.5 ο γενικός άνεμος που πνέει πάνω από το όρος, δεν κατεβαίνει στην υπήνεμη πλαγιά. Εκεί, λόγω ορεινής αστάθειας προκαλείται αύρα κοιλάδας. Αυτή έχει αντίθετη κατεύθυνση από τον επικρατούντα άνεμο. Το φαινόμενο είναι πολύ συχνό στη χώρα μας στις νότιες πλαγιές, όταν πνέουν βόρειοι άνεμοι (Πάρνηθα, Βόρρας).Από τον άνεμο και την αστάθεια εξαρτάται αν θα έχουμε καθαρή σκιά ανέμου (σχ.5α) ή αν θα έχουμε θερμικά που αποκολλώνται από την κορυφογραμμή και ανεβαίνουν μέσα στον ανώτερο άνεμο (σχ.5β).
σχ.5 Σκιά ανέμου
 
Η Ελλάδα το καλοκαίρι έχει πάντα μια τάση για βόρειο ρεύμα. Οι αύρες παίζουν εκεί πάνω το δικό τους τοπικό παιχνίδι και κάνουν τις πτήσεις μας ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες.
Οι συγκλήσεις μας επιτρέπουν να πετάμε για μεγάλες αποστάσεις, σε συνεχή άνοδο, κατά μήκος τους. Αυτό γίνεται συχνά στην χώρα μας. Μια σύγκληση που μετακινείται, θα μπορούσε να μας επιτρέψει να ταξιδεύσουμε μαζί της. Τέτοιες αναφορές δεν έχουμε ακόμα.
Πολλά φαινόμενα που επισημαίνουμε για το κέφι μας σαν ιπτάμενοι, έχουν ενδιαφέρον για περισσότερη έρευνα από τους επαγγελματίες ερευνητές. Η συνεργασία μας με τους μετεωρολογικούς φορείς υπήρξε πάντα πολύ στενή.
Έχουμε επίσης πολλές τοπικές ανεπιβεβαίωτες αναφορές υπό εξέταση. Η έρευνα απαιτεί χρόνο, πολύ χρόνο.
Το αποτέλεσμα προσωπικών παρατηρήσεων και ερευνών, συγκέντρωσης στοιχείων & αναφορών φίλων σε βάθος δεκαετιών μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε ένα χάρτη της χώρας (σχ.6) με τις τοπικές αύρες κάθε περιοχής – η ενημέρωσή του βέβαια δε σταματά εδώ, θα είναι συνεχείς και με τη δικιά σας βοήθεια.

Για να χρησιμοποιήσετε το χάρτη πατήστε εδώ
 
Κάνοντας κλικ στις κόκκινες κουκκίδες του χάρτη μπορείτε να έχετε πρόσβαση στα άρθρα που αφορούν τις τοπικές αύρες της κάθε περιοχής (λίγα κείμενα στα αγγλικά συμβολίζονται με πράσινες κουκκίδες). 

Κ. Πικρός

Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Ανεμοστρόβιλος "χτύπησε" το Τατόι

αναδημοσίευση απο το GreekHelicopters
 

 
Απίστευτες σκηνές καταστροφής για τα Ελληνικά δεδομένα, αντικρύσαμε στο Αεροδρόμιο Τατοΐου με το πρώτο φως της ημέρας.
Χθες το απόγευμα στις 16:45 κατά τη διάρκεια της καταιγίδας, ένας μικρός (!!!) ανεμοστρόβιλος διαμέτρου περίπου 15 μέτρων εμφανίστηκε στην αρχή του διαδρόμου 03 ξεριζώνοντας ένα δέντρο και επιταχυνόμενος έφτασε βόρεια στο χώρο των Αερολεσχών.
Με ένταση ανέμου που ξεπερνούσε τα 90 Kts (δείτε σχετική φωτο της ΕΜΥ) σήκωσε στον αέρα δυο Cessna κόβοντας τα σχοινιά συγκράτησής τους. Τα αεροσκάφη κατέληξαν 70 μέτρα βορειότερα, ένα εκ των οποίων πάνω στο κτήριο της Αερολέσχης Δεκέλειας ! Ευτυχώς οι δύο παρευρισκόμενοι που βρίσκονταν μέσα στο κτήριο δεν τραυματίστηκαν.
Το κτήριο της Αερολέσχης βέβαια έχει υποστεί σοβαρότατες ζημιές που πολύ γρήγορα όμως θα επισκευάσουμε και ο χώρος αυτός που όλοι θεωρούμε σπίτι μας, μιας και εδώ περνάμε τις περισσότερες ώρες μας όταν δεν πετάμε, να επανέλθει σύντομα και να φιλοξενήσει τους χειριστές και τους φίλους της Αεροπορίας όπως πάντα.
 
 
 
 

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013

Γιατί ;

 
Γιατί η λυσσαλέα αποψίλωση Υπηρεσιών ;

Γιατί η απομάκρυνση τμημάτων ΑΤΕΙ ;

Γιατί το "κούρεμα" του Αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδος – Ε65 ;

Γιατί η άρνηση παραχώρησης χρήσης γης για τη δημιουργία ενός Πεδίου Προσγείωσης στην συνεχώς αναπτυσσόμενη τουριστικά περιοχή μας ;
Γιατί όλες οι διαθέσιμες εκτάσεις πρέπει να γίνουν φωτοβολταϊκά πάρκα ;
Γιατί αθλητισμός για την πλειοψηφία των συντοπιτών μας να θεωρούνται το πολύ πέντε-έξι αθλήματα ;
 
Γιατί στο φινάλε για όλα πρέπει να φταίνε όλοι, εκτός από εμάς τους ίδιους τους Τρικαλινούς ;

Τι παραπάνω άραγε διαθέτουν οι καλοί μας γείτονες Καρδιτσιώτες ώστε να αυξάνουν τα Τμήματα ΑΤΕΙ, να διαθέτουν ήδη ένα μεσαίων διαστάσεων Πεδίο Προσγείωσης, να κατασκευάζουν ένα μεγαλύτερο και λίαν συντόμως να ξεκινούν τη διαμόρφωση του επόμενου στα όρια με τον πολύπαθο νομό μας ;

Ας κάνουμε την αυτοκριτική μας εμείς οι πολίτες αυτού του τόπου, κυρίως όμως οι αιρετοί μας εκπρόσωποι στην Τοπική - Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και Κοινοβούλιο και που ξέρετε, ίσως αλλάξει κάτι προς το καλύτερο.

Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2013

Έσκασε η φούσκα της Hellas Airlines !

αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα Flydeals
 
 
Η Hellas Airlines όπως αποδείχθηκε μόνο αεροπορική εταιρεία δεν είναι. Είναι μια Μονοπρόσωπη Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης που ιδρύθηκε με κεφάλαιο 4.500 ευρώ και μοναδικό ιδιοκτήτη τον πρόεδρο της εταιρείας κ. Ραλάκη. Τα μεγαλεπίβολα σχέδια της εταιρείας δεν είχαν κανένα οικονομικό υπόβαθρο. Όλοι αναρωτιούνται πλέον αν τα πολυάριθμα δελτία τύπου και οι εξαγγελίες του κ. Ραλάκη γίνονταν με σκοπό να βρεθεί κάποιος επενδυτής που να χρηματοδοτήσει όλο το εγχείρημα από το μηδέν, ή ακόμα χειρότερα αν η εταιρεία ήταν εξαρχής καταδικασμένη να κλείσει, βάσει σχεδίου.
Εξαπάτηση των εργαζομένων στην εταιρεία
Δεν θα υπήρχε σοβαρό θέμα για να ασχοληθούμε αν η Hellas Airlines είχε παραμείνει στις εξαγγελίες και τα δελτία τύπου. Τα πράγματα άρχισαν να σοβαρεύουν όταν προσλήφθηκε πολυάριθμο προσωπικό για να στελεχώσει την «αεροπορική εταιρεία». Η πρόσληψη των υπαλλήλων της εταιρείας ήταν κάπως άτυπη, πείσθηκαν όμως ότι όλα θα άλλαζαν σε λίγο καιρό. Ο καιρός περνούσε, εργάζονταν σκληρά προετοιμάζοντας τα πρώτα βήματα της εταιρείας, όμως μέχρι και σήμερα δεν έχουν πληρωθεί ούτε ένα ευρώ.
Πολλοί από τους υπαλλήλους είχαν μετακομίσει στο Βόλο από άλλες περιοχές της Ελλάδας. Ο εφιάλτης της ανεργίας και η ελπίδα για μόνιμη εργασία σε μια ανερχόμενη εταιρεία τους έσπρωξε μέχρι το Βόλο όπου αναγκάστηκαν να νοικιάσουν κατάλυμα. Όλο αυτό το διάστημα που δεν μισθοδοτούνταν, ήταν υποχρεωμένοι να πληρώνουν αυξημένα έξοδα διαβίωσης όντας μακρυά από το σπίτι τους καθώς και το ενοίκιο του καταλύματος.
Καταγγελία στην επιθεώρηση εργασίας
Καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας
Οι άνθρωποι έφτασαν σε απόγνωση, από τη μια δεν φάνηκαν ποτέ τα αεροπλάνα που υποσχόταν από μέρα σε μέρα ότι θα έρθουν ο κ. Ραλάκης, από την άλλη, -σύμφωνα με μαρτυρίες- τους προέβαλε σαν δικαιολογία ότι δεν θα πληρωθούν επειδή δεν βρέθηκε επενδυτής. Πριν από λίγες ημέρες, οι εργαζόμενοι το πήραν απόφαση ότι υφίστανται εμπαιγμό από τον εργοδότη τους και σταμάτησαν πλέον να εργάζονται για την Hellas Airlines. Τώρα μελετούν τις επόμενες κινήσεις τους, αρχικά σκέφτονται να ξεκινήσουν με καταγγελία στην επιθεώρηση εργασίας.
Εταιρεία "φάντασμα" η Hellas Airlines
Η Hellas Airlines αυτή τη στιγμή μοιάζει με εταιρεία φάντασμα. Δεν απαντάει κανείς στα τηλέφωνα, δεν υπάρχει κανένας υπεύθυνος και ο πρόεδρος της εταιρείας δεν εμφανίζεται πουθενά δημοσίως. Η Hellas Airlines, η αεροπορική εταιρεία που θα μεταμόρφωνε το Βόλο σε τουριστικό κέντρο της Ελλάδας, ήταν φούσκα που έσκασε.